İsim değiştirme davasında bazı şartlar söz konusudur. Bu aşamada hukuki süreçlerin doğru şekilde ilerlemesi önemlidir. Normal şartlar altında bu davalar uzun süren davalar değil, basit yargılama usulüne göre gerçekleştirilen davalardır. Dava süreci düzgün ilerlediği takdirde 2 ila 4 ay arasında davanın sonuçlanması mümkündür. İsim değiştirme dava dilekçesi yazılması esnasında zaman zaman basit hatalar yapılır ve dava süreci istemeden de olsa uzar. Bu gibi durumların telafisi zor olacağında dolayı alanında uzman avukatlar ile çalışılması gerekir.
İsim değiştirme dilekçesi yazılmadan önce dilekçenin usul ve esaslarına riayet etmek gerektiği bilinmelidir. İsim değiştirme dilekçesinde şu hususlara dikkat edilmesi gerekir:
İsim değiştirme davasında görev alan / yetkili mahkeme: Yetkili mahkeme, isim değişikliği talebinde bulunan kişinin ikamet ettiği bölgedeki Asliye Hukuk Mahkemeleri’dir. Bundan dolayı isim değişikliği davalarının bu mahkemelere açılması gerekir. Aksi halde yetkisizlik ya da görevsizlik nedeniyle dava usulden reddedilir.
İspat/Deliller: İsim değişikliği talebinin gerçekleşebilmesi için haklı neden aranır. Haklı bir neden bulunsa dahi tek başına yeterli değildir. İsim değişikliği için haklı nedenin ispatlanabilmesi gerekir.
Husumet: Yazılması gereken dilekçede davalı kısmına “Nüfus Müdürlüğü” yazılması gerekir. Nüfus müdürlüğü isim değiştirme dilekçesi yazıldığı ve mahkemeye sunulduğu zaman davalı konumunda bulunur. İsim değişikliği davalarının ebeveynlere karşı açılacağı bilgisi tamamen yanlıştır.
Haklı nedenin açıklanması: Dilekçenin açıklama kısmına isim değişikliği talebinin haklı nedeninin yazılması gerekir.
Talep: Dilekçenin istem ve sonuç bölümünde, değiştirilmesi talep edilen ismin mahkeme karar sonucunda hangi isim ile değiştirileceğinin yazılması gerekir.
İsim değiştirme dilekçesi, isim değişikliği talebinde bulunan kişinin bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesinin tevzi bürosuna teslim edilir. Bu işlemlerin ardından talep doğrultusunda dosya ve mahkeme numarasının belirlendiği Tevzi Formu isim değişikliği talebinde bulunan kişiye teslim edilir. İsim değişikliği dilekçe örneği incelendiğinde daha net bilgilere ulaşılacaktır. Devam eden dava sürecinde mahkeme, davacı olan kişinin dava dilekçesinde belirttiği adrese hazırlamış olduğu tensip, ara kararlar ve duruşma gününü içeren bir tebligat gönderilir.
İsim değişikliği dilekçesi yazıldıysa ve dava için vekil görevlendirildiyse davacının davaya katılım sorunluluğu bulunmaz. Yetkilendirilen avukat davacının vekili sıfatıyla davayı yürütebilir. Mahkeme dava sonucunda isim değişikliğine karar verdiyse gazetede ilanı gerçekleşecektir. Gazete ilanını müteakip karar, Nüfus Müdürlüğü’ne gönderilecektir. Nüfus Müdürlüğü tarafından değiştirilen isim kütüğe kaydedilecektir.